SUITSIDAL XULQ-ATVOR SHAKLLANISHINING YOSHGA DOIR PSIXOLOGIK XUSUSIYATLARI
Keywords:
Psixologik omillar, suitsidal xulq-atvor, bolalik, o‘smirlik, o‘spirinlik, keksalik, ruhiy salomatlik, stress, depressiya, ijtimoiy bosim, jismoniy salomatlik, yolg’izlik, ijtimoiy izolyatsiya.Abstract
Ushbu maqolada Suitsidal xulq-atvor shakllanishing yoshga doir psixologik xususiyatlari tahlil qilinadi. Suitsid jahon miqyosida jiddiy sog’liq muommosi hisoblanib, turli yosh gruhlarida boshqacha ko‘rinishda aks etadi. Maqolada bolalikdan tortib kattalar va qariyalarga qadar har bir yosh davrida o‘ziga xos psixologik omillar ko‘rib chiqiladi. Bolalikda ruhiy salomatlik, oilaviy muhit va travmalar roli tahlil qilinadi. O‘smirlik davrida garmonal o‘zgarishlar, ijtimoiy bosimlar o‘z joniga qasd qilish g’oyalarini keltirib chiqarishi mumkin. Yoshlar va o‘rta yoshdagi odamlar orasida o‘zaro aloqa, moliyaviy muommolar va ruhiy kasalliklarning o‘zaro ta’siri ko‘rsatib o‘tiladi. Keksalikda jismoniy kasalliklar, yolg’izlik va ijtimoiy izolyatsiya kabi omillar keksalardagi suitsid qurbonlari soning ortishiga olib kelishi mumkin.
References
1. Brent, D. A., & Melhem, N. M. Suicide and suicidal behavior in children and adolescents. In F. C. Verduin, & J. G. O'Connor (Eds.), Child and Adolescent Psychiatry: A Comprehensive Textbook.Lippincott . Williams & Wilkins (2008) 825-836-betlar
2. Joiner, T. E. Why People Die by Suicide. Cambridge, MA: Harvard University Press. (2005) 1-30-betlar
3. Miller, I., & NCCMH. Suicide prevention: A health system approach. Washington, DC: National Academy of Sciences. (2015) 45-70-betlar
4. Nock, M. K., & Kuhlberg, J. Suicidal behavior: A global perspective. In J. M. D. G. M. J. Cavanagh, & D. B. Clum (Eds.), The Oxford Handbook of Suicide and Self-Injury (265-282 betlar). New York, NY: Oxford University Press. (2010) 265-282- betlar.
5. World Health Organization. Preventing suicide: A global imperative. Geneva: World Health Organization. (2014) 10-20-betlar.
